Vanuit Krakau naar concentratie resp. vernietigingskamp Auschwitz 1 en 2
Hoe kon het zover komen ?
” Wie het verleden niet kent, zal geen greep krijgen op de toekomst.”
Met deze spreuk van de Duitse schrijver Golo Mann in gedachten, zou eigenlijk iedereen op deze wereld, die begaan is met de wereld van morgen, de littekens van de holocaust in Auschwitz en Birkenau moeten bezoeken…
In dit blog een aantal foto’s die ik maakte van concentratie kamp Auschwitz 1 en vernietigingskamp Auschwitz 2 het laatste beter bekend als Birkenau.

Het is vanuit de stad Krakau zo’n kleine 70 km (45 min met een busje) in westelijke richting naar de als museum omgedoopte concentratiekampen in Auschwitz. In 2015 kwamen er 1,43 miljoen bezoekers naar Auschwitz waarvan ruim 19.000 Nederlanders.
HOE VER LIGT AUSCHWITZ 1 van AUSCHWITZ 2 ?

Deze luchtfoto is van Google Earth. Auschwitz 1 werd in 1940 ingericht als werkkamp. Op 3 km afstand werd in de zomer van 1942 vernietigingskamp Auschwitz 2 (Birkenau) in gebruik genomen. Eerst met 2 en later met 4 crematoriums en bijbehorende gaskamers.

Deze overzichtsfiguur kiekte ik in Auschwitz. KL betekent “Konzentrationslager” vertaald “concentratiekamp”
AUSCHWITZ 1 =======

Auschwitz 1 was een Poolse kazerne die door de SS in 1940 tot werkkamp/gevangenis werd omgeturnd. De ongeveer 15 tot 20 duizend gevangenen werkten in dit complex, en buiten het kamp op boerderijen (subkampen) aan voedsel voor het Duitse leger.

Tijdens de rondleiding raakte ook onze groep Snoek zeer onder de indruk; het is eigenlijk zo bizar wat je hoort en ziet dat het als het ware je hersenen niet in wil, en je pas na een paar dagen ten volle begint te beseffen wat hier gebeurd is

Hier wordt blok 15 gebouwd door gevangenen (het meest rechtse gebouw hieronder) ; dit schilderij is in 1947 gemaakt door een overlevende..

In de gangen hangen nog enkele honderden foto’s van gevangenen. Op de foto’s is te zien dat ze maar kort leefden. De Duitsers hebben in najaar 1944 van alles geprobeerd om al dit materiaal te verbranden, hetgeen kennelijk niet helemaal gelukt is…

Ook in een van de gangen een foto van de Nederlander Tijmen Boone, die zoals te zien is maar 3 weken leefde als gevangene…

Op deze binnenplaats tussen gebouw 10 en 11 werden duizenden Poolse verzetsmensen waaronder vrouwen en kinderen tegen de muur geexecuteerd. Ook gevangenen die geprobeerd hadden te vluchten uit een van de boerderijen uit de omgeving, waar ze werkten, werden hier dood geschoten

De ramen waren afgedekt zodat de aanwezige andere gevangenen niets hoorden of zagen van deze gruwelijke executies

Deze martelpaal werd Der Post genoemd. Men werd aan de polsen achter het lichaam gevouwen aan de haak opgehangen, binnen een paar seconden braken de armen dan

Aan deze metalen balk in het centrum van het kamp werden ter afschrikking gevangenen opgehangen, zoals op 19 juli 1943 tegelijkertijd 12 Poolse gevangenen

Hier, naast de galg, werd elke dag appel gehouden. Als iemand zich niet meldde, of kon melden omdat ie ziek was , stonden de andere gevangenen er soms wel 12 uur lang in de kou te wachten

Dit is het crematorium met de gaskamer van Austwitz . Hier werden tot 1943 duizenden gevangenen en joden vergast. Toen de twee grote gaskamers in Auschwitz 2 klaar waren in de zomer van 1942 werden hier de vergassingen langzaam stopgezet.

De gaskamer, waarin de gevangenen met Zyklon B vergast werden. Als de korrels door een van de gaten in het dak waren gestort, kwam bij aanraking met lucht het dodelijke blauwzuur vrij.
DE STILLE GETUIGEN
Auschwitz centraal in Europa, de ideale “locatie” voor de Endlösung vonden de Duitsers

Op een groot bord ziet men dat de joden per trein (veewagons) uit heel Europa naar Auschwitz werden getransporteerd. Zelfs uit Griekenland, die vreselijke verre reis duurde wel 8 a 10 dagen in erbarmelijke omstandigheden zonder sanitair of voedsel
AUSCHWITZ 2 (BIRKENAU)

Hier waren 300 barakken met per barak gemiddeld 300 gevangenen voor in totaal 100.000 gevangenen. In gebruik vanaf de zomer van 1942 toen de eerste 2 van 4 gaskamers klaar waren. Waar vrouwen staat was eerst een mannenkamp; maar werd vanaf zomer 1943 uitsluitend een verblijf voor vrouwen. De joden kwamen op het perron uit de vee wagons, daar werd geselecteerd: de vrouwen/mannen die nog konden werken naar links en rechts ,en de rest – ongeveer 75 % – meteen rechtdoor naar de gaskamers; men dacht te gaan douchen…..

Ruïnes van de gaskamers en crematorium nr 2 ( van de 4) . De Duitsers hebben in november 1944 met dynamiet geprobeerd alles op te blazen. De voor de gaskamer geselecteerde groep liep eerst naar de kop van de uitkleed ruimte. Deze uitkleed ruimte en de gaskamers waren ondergronds gebouwd. Alleen het crematorium stond boven de grond. De joden zagen hiervan de schoorstenen, maar dachten dat dit de kachels waren voor de verwarming van de “douches”

Hier een opengewerkt werkelijkheidsgetrouw model van crematorium nr 2. Men liep het trappetje af naar de uitkleed ruimte (links). Naakt liep de gehele groep dan ondergronds door naar de gaskamers(B). De uitkleed ruimte en de gaskamers waren ondergronds gebouwd Na 20 minuten waren ze allen dood ( 200 a 300 personen per keer) en werden naar boven naar de verbrandingsovens gesleept door gevangenen (vaak gezonde joden)

Dit is een opengewerkt model van crematorium nr 2 bij de zwarte pijl worden de vergaste joden voordat ze verbrand worden nog ontdaan van gouden tanden, kiezen en ringen

De Poort naar de HEL, de ingang van vernietigingskamp Birkenau, het eindpunt voor 1,3 miljoen mensen, waarvan 1,1 miljoen joden die hier vergast werden…

Na een lange en uitputtende reis die velen al niet overleefden, stapten de getransporteerde joden hier uit, ze stonden dan in de rij te wachten op de selectie.

De selectie. Het einde van de reis…. dezelfde plek als de foto hierboven, maar let op… de schoorstenen van de crematoria, die staan hier nog rechtop

De gezonde vrouwen en/of kinderen gingen naar links, naar het vrouwenkamp met stenen barakken. In het begin, tot 1943, werden hier overigens nog mannen gehuisvest. Later, tot het einde van het kamp in november 1944 alleen nog vrouwen. De gevangenen hierin leefden meestal niet langer dan een paar weken of maanden. Als ze niet meer konden werken gingen ze ook naar de gaskamers………

In een van deze barakken waren de kinderen onder gebracht, waar kamparts Mengele experimenten mee uitvoerde. Mengele kwam hier in de zomer van 1943

De barak waar de kinderen in sliepen die door Mengele werden gebruikt voor medische experimenten. Vooral tweelingen kon hij daarvoor goed gebruiken. In deze barak sliepen in elk bed 10 a 15 vrouwen en kinderen. Op de grond lagen geen stenen zoals nu, maar modder…

De gezonde mannen werden door de kamparts (vaak Mengele) tijdens de selectie op het perron naar rechts, naar de houten barakken afgevoerd. De meeste barakken zijn gesloopt , maar de schoorstenen staan er nog

Om hier op deze plek te staan is een bizarre belevenis; de plek waar de joden geselecteerd werden naar de barakken en 75 % meteen al naar de gaskamers. Soms zaten de gaskamers vol en moesten ze hier of verderop even wachten…

De selectie door een kamparts, op de zelfde plek als op de foto hierboven. Kampartsen vonden dit geen leuk werk, behalve Mengele die dit vaak deed op zoek naar tweelingen voor zijn medische experimenten. Het originele entree gebouwtje met de poort op de achtergrond staat er nog steeds …

Wachten op de selectie …let op de lege uitdrukking op de gezichten…dachten ze van douchen ..of wisten ze wat er komen ging, maar konden ze het niet geloven?

Op dezelfde plek op hetzelfde perron; slechts 70 jaar later…. Duitsers misschien wel het meest ontwikkelde volk ter wereld… hoe is het mogelijk denk je dan. Iedereen die hier staat zie je hierover heel stil nadenken

De meeste joden die naar Auschwitz getransporteerd werden kwamen uit Hongarije – 430.000 – zoals deze op deze foto.

De selectie heeft plaatsgevonden, deze joodse kinderen lopen regelrecht op hun dood af, richtig gaskamer…

De voor de gaskamers geselecteerde joden liepen meteen door naar het trappetje aan het einde van de uitkleed ruimte. Deze ruimte bevond zich net als de gaskamer onder de grond. Het dak platte dak is naar beneden gestort

Eigenlijk vond ik dit het meest aangrijpende beeld dat op mijn netvlies kwam, deze trap naar de ruimte waar al die uitgeputte en geteisterde joden van hun – op een na – laatste bezit werden beroofd, hun lichamelijke integriteit, als ze gedwongen werden zich massaal uit te kleden. Een paar minuten later werd ze ook hun allerlaatste bezit afgenomen, als ze – rechts om de hoek – in de gaskamer van hun leven beroofd werden..

Vanuit de uitkleed ruimte werden de joden rechts om de hoek de gaskamer in gedirigeerd, goed te zien is dat deze net als de uitkleed ruimte ondergronds gebouwd was. Het doet pijn om dit aan te zien en te horen, maar toch moeten we hier allemaal mee geconfronteerd blijven, vanuit de gedachte dat dit zo maar gebeuren kan, en NOOIT meer gebeuren mag, en de wetenschap dat er velen zijn die nu reeds de holocaust ontkennen.

Het andere eind van bovenstaande gaskamer; het publiek staat op het monument dat hier ter nagedachtenis is gemaakt

Hier was in Auschwitz 1 de Gestapo gevestigd; de hel op aarde. Voornamelijk Poolse gevangenen werden hier ondervraagd, gemarteld en opgehangen aan de galg op het binnenplaatsje. Aan dezelfde galg op bovenstaande foto hing op 16 april 1947 de Commandant van Auschwitz de Obersturmbannfuhre Rudolf Hoss