Laatste Etappe In Myanmar, weer naar huis
Vandaag de laatste aflevering van ons reisverslag door Myanmar, het vroegere Birma. We gaan over een paar dagen weer huiswaarts. Er staan tienduizenden pagodes – al dan niet van goud-, her en der in dit land verspreid, alsmede duizenden tempels en kloosters, maar we hebben van te voren besloten van onze reis geen pagodes en tempels trip te maken. Ondanks dat, zijn die pagodes etc die we bezochten de moeite meer dan waard, en is onze reis tot nu toe een zeer indrukwekkende ervaring. Het is vooral boeiend om in zo’n bar primitief land als dit, tijdens "trekkings" en fiets,- en vaartochten de mensen te leren kennen; wie ze zijn, en hoe ze wonen en werken.
Het was onthutsend om te zien hoe deze door jarenlange onderdrukking en uitbuiting getergde bewoners in het stenen tijdperk zijn terug gedrongen, en hoe ze zich daar lijdzaam – in een zeer prille beperkte democratische vrijheid -, nu in schikken. Vooral zijn we allemaal getroffen door de enorme vriendelijkheid van de bevolking. En net als in China willen ze allemaal met ons op de foto
Onder: Overal in het land worden de bewoners aangespoord om toeristen, – buitenlandse deviezen zijn broodnodig – warm welkom te heten en om goed voor ze te zorgen; we werden door die bewoners dan ook in de watten gelegd….
Onder: Streetlife in Pyin Oo Lwin, het door de Engelse bezetters gestichte koel gelegen plaatsje in de bergen.
Onder: In deze plaats zijn nog veel koloniale gebouwen te zien. Bijzonder hieraan is dat er schoorstenen op staan. Dat zie nergens in Birma. De Engelsen hadden het hier s’ winters nogal koud, vandaar.
Onder: Er was een door de Engelsen aangelegd park in Pyin Oo Lwin, een prachtige rustige plek waar we een mooie edoch warme wandeling door maakten.
Onder: Met alle mooie bloemen deed het park ons denken aan de Keukenhof
Onder: Chaos in de trein. Een van de highlights van onze trip; een treinreis vanuit Pyin Oo Lwin naar Hsi Paw die ongeveer drie uur duurde is een hectische belevenis.
Onder: Het is een smal spoor waarop de trein rijdt, als dat maar goed gaat !! De trein schommelt zo erg dat de deuren tussen de compartimenten uit hun "kozijnen" breken
Onder: De rit met het gammele en rammelende voertuig ging dwars door het platteland, we keken onze ogen uit ! Hier een van de stationnetjes waar de trein stopte onderweg
Onder: Je vraagt je af wie hier kaartjes koopt of verkoopt; door alle gaten in de trein gaan mensen en vracht naar binnen en buiten zonder dat er iets of iemand gecontroleerd wordt
Onder: Vanuit de trein gekiekt. Teken van beschaving op het platteland; er is bij dit huisje een separate WC buiten.
Onder: Hoogte punt van de rit; de passage over de op een na hoogste treinbrug ter wereld; iedereen hangt uit de ramen; de trein gaat er heel langzaam overheen
Onder: Als wij bij Hsi Paw de trein verlaten gaan er weer grote hoeveelheden vracht door de ramen naar binnen en buiten.
Onder: We rijden met ons busje het laatste stuk naar ons hotel, en zien net als overal een man handmatig de weg "asfalteren" Bijzonder hieraan is dat het een man is die het doet, want de meeste wegwerkers blijken vrouwen te zijn.
Onder: In Hsi Paw spring ik even op het soort vrachtwagen dat wij hier in de 20 & 30 – er jaren hadden
Onder: Bij het restaurant waar we aten in Hsi Paw was een nieuw hotel gebouwd. We keken er even rond in de kamers. Ik werd getroffen door de camouflage van de airco aan de muur. Wij sliepen hier niet.
Onder: Al wandelend door Hsi Paw zagen we deze trekker met chauffeur – die niets om zich heen zag – plotsklaps de drukke weg opdraaien. Hij leeft nog…
Onder: In een drooggevallen bedding van een rivier in Hsi Paw heeft dit paartje een eigen wasserette gebouwd
Onder: S’ morgens vroeg als we voor een trekking op pad gaan in de omgeving van Hsi Paw, zien we deze nonnen met de bedel bowl door de straten lopen; hun enige kans op eten.
Onder: We gaan er voor een paar uur met de benenwagen tegen aan, met een lokale gids – die deze foto maakte – en genoeg drinkwater in de rugtassen. Deze wandelingen door kleine dorpjes zijn bar interessant, je weet gewoonweg niet waar je kijken moet..
Onder: Hier is geen toerist te zien; onze gids die hier vandaan komt loodst ons langs een huisje waar mensen uit rijst zgn "ricenoodles" maken, (een soort vermicelli maar dan van rijst) die hier hangt te drogen in de zon.
Onder: Deze dames werken aan de renovatie van de door een aardbeving gescheurde pagode; het zijn metselaars en opperlui. Ze gaan net even schaften
Onder: De hele hoop zand links gaat per 1 schep in de handzeef. Er ontstaat zo beetje bij beetje een nieuwe hoop gezeefd zand, geschikt om er door de andere dames weer metselspecie (ook schep voor schep) van te maken. Het lijkt onbegonnen werk, je wordt al moe als je er naar kijkt.
Onder: Ook hier in een "Shan" dorp een woninkje met een buiten WC , afzuiging is niet nodig want er zitten voldoende kieren in
Onder: Aan het eind van onze "trekking", op de plek waar we in een bootje stappen laat een boer net zijn waterbuffels te water.
Onder: Langs rivieroevers varend zie je heel veel primitieve levensvormen; er loopt bij dit bamboehuisje een mooi pad met hek naar beneden naar de waterkant; hoe zal dit er uit zien als het hier 4,5 maand lang van half juni t/m oktober ge-stortregend heeft ??
Onder: In dit huisje lag vorige week oma op sterven. Onze gids, een bekende hier, informeerde even, terwijl wij wachtten. Ze was inmiddels gestorven en begraven, we mochten even binnen kijken……
Onder: Binnen zagen we tot onze verwondering deze vrouwen uit het dorp met elkaar kaarten, wat ze normaal absoluut niet mogen. Dat mag alleen volgens onze gids als ze rouwen om een dode in de woning. Wij mochten ongestoord een foto maken….
Onder: In Hsi Paw stond de lokale trots van de brandweer buiten. Een Toyota 8 cilinder uit 1964, dus 50 jaar oud, maar alle brandweermannen waren er apetrots op, en stonden hem steeds te poetsen
Onder: We liepen ook nog even bij de kapper in de hoofdstraat van Hsi Paw naar binnen. S’ avonds staken we hier in een klein bootje de rivier over om in een restaurant an de overkant wat te eten.
Onder: Een nieuwe dag. Bij een locaal koffiehuis stond deze Boeddha bidrol in het ochtendzonnetje te draaien; aangedreven door een zonnepaneeltje aan de voorkant. Ook Boeddha gaat met de tijd mee dus !!
Onder: Met ons busje bezochten we een tempel, die versierd was met duizenden spiegeltjes en gekleurde kleine tegeltjes.
Onder: Om het echt "over de top" te krijgen zijn overal flikkerende lichtslangen op en aan gemonteerd.
Onder: We zijn voor 2 nachten terug in ons hotel in Mandalay; we spreken af om een volledige rustdag aan t zwembad door te brengen. Mary gaat niet mee uit eten, ze heeft last van haar maag en darmen.
Onder: Wij wachten de volgende morgen tevergeefs op de anderen, om 1 uur s’ middags komt Ria naar t zwembad; iedereen heeft gisternacht met voedsel vergiftiging geworsteld; er is zelfs een dokter aan te pas gekomen. Ik ben de enige die alleen maar een bacteriële keelontsteking opgelopen heeft.
Onder: Omdat ik meestal het eten op reis fotografeer; staat ook het bedorven voedsel van gisteravond op de kiek. De gamba’s in curry linksonder, en de gamba’s in pepersaus rechtsboven zijn volgens ons de schuldigen. We hebben een beginnersfoutje gemaakt; garnalen niet gefrituurd, dat moet wel fout gaan, en dat ging het dus……….
Onder: De Paleismuur midden in Mandalay, de vroegere hoofdstad van Birma. Wim en ik besluiten in de namiddag alleen met onze gids naar het paleis van de Koning in Mandalay te gaan. De anderen blijven in het hotel om een beetje op te knappen. De laatste Birmese koning werd uit dit Paleis naar India verjaagd door de Engelsen in 1885 toen zij Birma bezetten (tot 1948) De paleismuren zijn 2 x 2 km lang; de koning en zijn 59 vrouwen hadden 4 vierkante km voor hun "werk" tot hun beschikking.
Keizers, koningen en maharadja’s uit verleden hadden dagtaak aan sex met vele vrouwen
Onder: Hoe meer ik tijdens al onze Aziatische reizen zie en lees over het leven van de keizers, koningen, marahadja’s en andere feodale heersers uit het verleden in deze contreien, hoe meer ik inzie dat het leven en "werken" van deze in onvoorstelbare decadentie levende despoten voor het grootste deel bestond uit het hebben van zoveel mogelijk sex met zoveel mogelijk vrouwen c.q veelwijverij.
De Chinese en Indiase majesteiten hadden wel 300 vrouwen, ze hadden er dag en nacht werk aan, en bezweken er zelfs onder; de Birmese koning van Mandalay moest het doen met maar 59 stuks. Hij kreeg 100 kinderen, allemaal meisjes. De jongetjes die hij kreeg van de concubines werden uit concurrentieoverwegingen door zijn Chief Queen meteen na de geboorte gewurgd of de hals doorgesneden.
De koning kon vanuit zijn uitrust zaal zie hieronder (waar hij alleen en NIEMAND anders in mocht) ongezien naar een van de erachter aangrenzende vertrekken lopen waarin zijn vrouwtjes geduldig op hun beurt wachtten. De vrouwen konden van elkaar niet zien of de koning er was. Het zat slim in elkaar. Dit was ook al het geval in de Chinese en Indiase paleizen die we bezochten. Overal uitgekiend geconstrueerde gangenstelsels tussen de koninklijke verblijven en de vrouwenhokken, waar de despoot alleen weet van had.
Onder: Vanaf de uitkijktoren maakte ik deze kiek van het deel van het paleis gelegen tussen de uitrustzaal (Cristal Palace) en de feestzaal (Celebration Palace); Het Paleis is in 1996 geheel naar originele staat gerestaureerd; het was in de 2de wereldoorlog door Britse bommen gedeeltelijk verwoest.
Onder: Het witte gebouw is het koninklijke zwembad; linksachter de woningen van de 59 vrouwen. Het grote gebouw in het midden is de uitrustzaal, waarin slechts 1 bed staat.
Onder: Boven op de uitkijktoren van het Paleis complex maakte Wim Welman deze foto. De grote toren staat boven de festiviteiten zaal. Het hoge witte gebouw in de verte op de achtergrond is ons hotel. Boven op de berg er achter is het Mandalay Hill Monastery te zien, waar we hierna op bezoek gingen
Onder: Het Mandalay Hill Monastery, waar ook met heel veel kleine spiegeltjes als decoratie is gewerkt. Er zit een monnik te mediteren…
Onder: In dit Mandalay Hill Monastery liep ik deze Birmese schone tegen het lijf. Aan haar intrigerend hoofddeksel te zien gaat het hier niet om een non.
Onder: Iedereen is weer opgeknapt; we vertrekken vanuit Mandalay per cruiseboot stroomafwaarts naar Bagan (200km) een oude tempelstad, we zullen twee nachten op deze boot slapen.
Onder: Terwijl we eerst stroomopwaarts varen naar het stadje MINGUN naar een niet voltooide reuzen Pagode, kijken we vanaf het bootdek op Sagaing met zijn duizenden tempels. Dit is een vaak voorkomend beeld in dit land van de Gouden Pagodes. Je went er aan, al is het natuurlijk waanzin om zoveel kostbare en arbeidsintensieve pagodes- op moeilijk bereikbare berghellingen of toppen – met mensenhanden en mensen kracht dicht naast elkaar te bouwen, bedenkend dat e.e.a plaatsvond in een tijd van nog extremer armoede als nu, door mensen die echt helemaal niets hadden, zelfs geen wil; het is evident dat alleen met behulp van religie mensen zo gehersenspoeld en gemanipuleerd konden worden
Onder: Onderweg komen we deze familie tegen die een lading bamboe verpakt als vlot vervoeren; ze slapen er s’ nachts op in een tentje. Zoals iedereen die je hier tegen komt zwaaien ze vriendelijk naar ons
Onder: Na het primitief aanmeren in het dorp Min Gun ligt de taxi al klaar voor de rit naar de pagode
Onder: In Min Gun zien we dit busje vol met jongens en meiden; ook zij zwaaien naar ons of hun leven er van af hangt
Onder: In Sagaing – twee uur stroomafwaarts gevaren – bezoeken we de belangrijkste Boedhistische tempel, met alweer een levensgrote Boeddha,voorzien van lichtslangen, zodat het lijkt of ie echt licht uitstraalt. Ik geloof nooit dat Boeddha zelf dat lichtspektakel om z’n hoofd zo bedoeld heeft
Onder: Een deel van het tempelcomplex, waar het alles goud(verf) is wat de klok slaat.
Onder: Mary en ik juist voor sunset voor een gouden tempel met golfplaten dak. Vroeger werden deze daken van teakhouten delen gemaakt.
Onder: In deze tempel met 30 deur openingen zitten 45 Boeddha beelden naast elkaar. De aantallen hebben allemaal een – voor mij – vage religieuze betekenis. Birmese bezoekers vallen bij het zien van zoveel heiligen meteen plat op de vloer, en beginnen daarna gelijk geld te doneren in de daartoe opgestelde doorzichtige plastic boxen.
Onder: We varen de volgende morgen weer verder, zo nu en dan vliegen de vogels met je mee, zodat je dan prachtige plaatjes maken.
Onder: In deze boten wordt zand van de rivierbodem opgezogen en in bakken gespoten, waar het water dan uit kan lopen, zodat het zand overblijft. De rivieroevers bestaan uit klei.
Onder: We meren aan in Yandabo Village, een dorpje waar iedereen bezig is met het maken van aardewerk m.b.v de klei die er van de rivier oevers wordt gehaald; er breekt ook wel eens een potje zo te zien.
Onder: De gemaakte aardewerk potten en pannen worden opgestapeld, en vervolgens wordt er een berg hooi op gelegd – zie foto- met daarover heen een natte bamboemat. Daar gaat dan de hens in en zo worden het aardewerk gebakken.
Onder: Ze zat er een beetje sprakeloos bij ….maar bepaald niet met een mondvol tanden.
Onder: Ons schitterende aan de rivier gelegen resort in Bagan. Niet fout vrienden…..
Onder: We maakten een fiets/brommer rit door het "Koninkrijk Bagan" dat uit de stad "Old Bagan" en "New Bagan" bestaat; Het is een bijzondere locatie die eigenlijk bestaat uit duizenden kris kras door elkaar heen staande pagodes en tempels in allerlei vormen en maten
Minpuntje: Schoenen en sokken uit !
Onder: We hebben dit uiterst onprettige fenomeen in Laos, Cambodja, Vietnam, India en China al heel vaak meegemaakt; hier is het al niet minder; de schoenen etc moeten uit als je een religie gerelateerd gebied betreedt. Het maakt niet uit hoe smerig de ondergrond is. In nattigheid, op ruige rotsen, op viese bacterievloertjes die nooit gereinigd worden, op beschimmelde en rotte houten vloeren, op trappen en gangetjes vol met apenstront. Je loopt er bacteriële infecties en voet wratjes van op. Zogenaamd uit respect voor Boeddha, maar ik zou toch ook wel wat meer respect voor de welvaart brengende toeristen verwachten … laat de locals maar op blote voeten, maar laat ons alsjeblieft onze schoenen aanhouden
Onder: Ook in dit bouwvallige klooster uit 1800 moesten de schoenen uit, waardoor je volkomen onnodig infecties en zeer pijnlijke grote teakhouten splinters in je tenen en voeten oploopt
Onder: Na al die inspanningen en blootvoetse onhygiënische wandelingen gaan we eerst even een uurtje in het bad voor het resort, waar het echt heerlijk toeven is.
Onder: Bij een wijntje genieten we daarna op het resort terras van de prachtige sunset boven de rivier, afzien manneeeee……..
Balloon Safari
Onder: De volgende morgen worden we om half 6 opgehaald voor een ballon safarie boven Bagan. want dat hebben we inmiddels wel begrepen, om een indruk van Bagan met zijn ontelbare pagodes en tempels te krijgen moet je de lucht in. In een oud gammel busje rijden we in een kwartiertje naar een locatie waar men bezig is om de ballonnen en manden in gereedheid te brengen; hier wordt de brander eerst getest. Op de foto ook het gammele en krakende busje waarin we reden; dit was al een belevenis op zich
Onder: We krijgen koffie en thee, worden ingedeeld en krijgen een safety briefing, terwijl de ballonnen eerst met koude en daarna met hete lucht werden volgeblazen
Onder: De mandjes gaan rechtop en we kunnen instappen. Terwijl we in de ballon staan om op te stijgen steekt er en licht windje op; waarop alsnog de ballonvaart voor alle ballonnen wordt afgeblazen; we zijn diep teleurgesteld natuurlijk….. maar daar laten we het niet bij zitten natuurlijk !
Onder: We bezoeken daarna de grootste Gouden Stupa van Bagan. Een indrukwekkend bouwwerk. Mary en ik staan er voor om de grootte ervan beter uit te laten komen.
Onder: We beklommen tijdens een rondrit door Old Bagan een van de hoogste tempels, en kregen toen pas een goed indruk van het curieuze landschap van Old Bagan
Onder: Wim Welman, onze mede reiziger die de reis organiseerde had intussen z’n werk gedaan. De volgende ochtend konden we bij een ander ballonbedrijf alsnog een ballonvlucht maken. Hier worden net voor sunrise de ballonnen opgeblazen
Onder: Weldra waren we airborne; een geweldig gezicht, dat dampende landschap en al die rustig zwevende ballonnen.
Onder: Terwijl de zon z’n warme gloed laat zien en voelen, beginnen de mystieke pagodes zich uit de ochtend dauw te verheffen; dit is echt Bagan op z’n mooist. We worden euforisch bij deze aanblik, wat een belevenis.
Onder: Laag zweven de eerste ballonnen over de boomtoppen. De serene stilte wordt af en toe verstoord door het blazende geluid van de branders.
Onder: Alsof je boven een magisch decor van "Lord of The Rings" zweeft.
Onder: Op veel plaatsen staan de tempels en Pagodes echt zij aan zij….
Onder: Soms denk ik echt dat we in een tekenfilm beland zijn; een van die onvergetelijke momenten in het leven van een reiziger…
Onder: De ballonnen proberen te navigeren door gebruik te maken van de verschillende windrichtingen op verschillenden hoogtes; zo wordt je dicht langs en boven bekende pagodes gevoerd
Onder: Is deze ballonvaarder van plan om op de tempel te landen?
Onder: Tja, ik heb er altijd al van gedroomd om ooit nog eens vanuit zo’n uniek point of view op zo’n exotische locatie zulke foto’s te kunnen maken. Die droom is dus uitgekomen…
Onder: Na de ballonvlucht genieten we op ons resort terras van een heerlijk onbijt.
Onder: Op het terrein van het resort zag ik dit bruidspaartje. Ze waren bezig met een pre-marriage picture. Ze maken de trouwfoto’s dus voor de trouwerij, wel zo handig. Uiteraard kon ik er ook een paar mooie plaatjes van maken.
Onder: Daarna stond er nog een bezoekje aan Mount Poppa op het programma. Voor ’t bezichtigen van het klooster op de top van deze berg, met adembenemend uitzicht zoals de reisgidsen vermeldden, moest wel een behoorlijke prijs betaald worden. Er moeten 777 trappen beklommen worden, en jawel: in de hitte en blootvoets !!
Onder: Het beklimmen van de 777 trappen zonder sokken en schoenen door de met apenstront en ander vuil besmeurde trappenhuis was een zweterige kwelling. Het uitzicht bleek niet meer als het zicht op een paar golfplaten daken, – zie foto hieronder – en de tempel was èèn grote kermistent, vol bedelaars. Voor potentiële Myanmar gangers: ga niet naar Mount Poppa !
Onder: Op het terras van ons prachtige resort hadden we tijdens sunset bij dit uitzicht ons afscheidsdinertje, voordat we de volgende dag eerst van Bagan naar Yangon vlogen en vandaar naar per vliegtuig naar Bangkok reisden. Om vandaar na een nacht bijkomen, de dag erna naar huis te vliegen
Onder: In het nieuwe superluxe Airport hotel in Bangkok bleven we nog een nacht voordat we de 12 uur en 15 minuten durende vlucht naar Amsterdam aanvingen. Een dergelijk hotel is het summum van efficiency en professionalisme voor reizigers. Vanuit het hotel loop je s’morgens met je koffers in een paar minuten binnendoor naar de incheckbalie voor de vlucht. Ook in Amsterdam hebben we deze airporthotels.
We kijken terug op een geweldige reis in een hele leuke sfeer.…….. we namen afscheid van Wim en Ria die naar het Thaise Hua Hin vertrokken, en vlogen naar huis.