Maandelijks archief: februari 2013

Varanasi met lijkverbranding- ritueel baden en avondrituelen aan de Ganges

Op weg naar Varanasi

Er was ons een lange rit in het vooruitzicht gesteld van Kajuharo naar Varanasi; het zou wel eens 12 uur kunnen gaan duren meldde onze reisleider, en dat kwam helemaal uit. We hebben ons echter geen moment verveeld; je komt ogen en memory cards voor de camera tekort onderweg. Het is een onvoorstelbaar circus waar de bus zich een weg door baant. De conditie van de weg was bar en bar slecht, een en al diepe gaten en hoge bobbels, dat was af en toe wel even slikken, vooral als je met je kop tegen het dak van de bus werd gelanceerd. Dat het onderstel na zo’n rit nog steeds aan de bus vastzit mag een wonder heten.Tot overmaat van “ramp” was er na 3 uur rijden al geen sanitaire stop meer op dit traject mogelijk, zodat we met de gehele groep af en toe de bosjes in moesten vluchten langs de kant van de weg. Toch had niemand deze rit willen missen.

Onder: We vertrokken al heel vroeg voor onze busreis vanuit Kajuharo naar Varanasi ; zoals bijna elke ochtend was het ook nu mistig, maar die mist zou weldra optrekken. Een mooie gelegenheid om wat mystieke foto’s van het landschap te maken. 

Onder: Niet alle koeien lopen op de straten en wegen in steden en dorpjes rond. Er staan er ook nog een paar in het land zoals hieronder in het ochtendgloren op de foto.

Onder: In de vroege ochtend na het ontwaken zie je op heel veel plaatsen mensen die zich op de grond in het ochtend zonnetje liggen op te warmen na een koude nacht

Onder: De route door het noorden van India voerde deels door een bergachtig gebied met prachtige vergezichten


Onder: Wij hadden al snel besloten niet meer door het voorruit te kijken;en maar te vertrouwen op de chauffeur. Er wordt hier namelijk door Jan en Alleman continue en overal ingehaald, ook als het eigenlijk al niet meer kan. Men hoopt dan dat de ander maar opzij gaat, en dat gaat ook vaak mis, zoals we hier kunnen zien.

Onder: Nu we het toch even over vrachtwagen chauffeurs hebben. Bij vele pleisterplaatsen voor vrachtwagens heeft men dit soort wasgelegenheden bestaande uit met water gevulde vierkante betonnen bakken aangelegd; er werd overal waar wij langs reden veelvuldig gebruik van gemaakt



Onder: Overal langs de weg dit soort tafereeltjes. Let eens op de aanwezigheid van koeien ….

Onder: Een steenbakoventje.

Onder: Vijf Indiase vrouwen die op het land werken of hebben gewerkt

Varanasi

De reisleider vertelde ons onderweg dat we op weg waren naar de “hefstigste” stad van India. De grootste concentratie van mensen, verkeersgekte, koeien op straat, koeienstront overal, verpauperde gebouwen en winkeltjes, claxonkabaal, vuilnis, urinestank, lamme en blinde opdringerige bedelaars die een mens zich maar kan bedenken. Alle bizarre beschrijvingen die ik er over las, en er over hoorde geven klopten niet. Dat kan ook niet anders, weet ik nu, want je moet er zelf geweest zijn om dit spektakel te zien, te horen, te ruiken en te beleven. Al heel lang wilde ik Varanasi zien; ik kan nu zeggen dat het mijn verwachtingen heeft overtroffen. Hoogtepunten van een bezoek aan Varanasi zijn natuurlijk de lijkverbranding langs de trappen van de Ganges, de rituele baden in de Ganges en de avondrituelen op de Ghats, de 7 km lange trappen langs de rivier de Ganges in het centrum van Varanasi       

Onder:We komen aan in Varanasi, veel vuilnis op straat, een beeld dat we inmiddels kennen….

Onder: We bezoeken eerst de beroemde Boeddhistische tempel in Sarnath, waar Boedhisten van over de gehele wereld naar toe komen, omdat Buddha hier zijn eerste preek heeft gegeven

Onder: Bij veel Boedha tempels zie je deze door Tibetaanse Boedhisten opgehangen doekjes waarop gezegdes en gebeden van Boedha zijn gedrukt. De bedoeling is dat de inhoud door de wind wordt meegenomen en wordt verspreid all over the world… 

Onder: Ook in Sarnath zagen we de grootste Stupa van de wereld; een omgekeerde begging bowl (bedelbakje)

Onder: In Varanasi op straat: zie hoe een timmerman een gaatje in een kozijn boort, de boor wordt aangedreven door een man met een touwtje

Onder: Met fietsriksja’s rijden we van ons hotel naar de Ghats in het centrum. Een kamikaze rit, maar wel een belevenis.

Onder: Het centrum van Varanasi, verbeeld hier even het onvoorstelbare kabaal van honderden loeiende claxons bij en de stank van allerlei prettige, maar vooral zeer onprettige zaken

Onder: We hadden de fietstaxi’s verlaten en kwamen al wandelend langs dit plekje op weg naar de plaats waar de lijk verbranding op de Ghats langs de Ganges plaats vindt.

Onder: Je moet je dan vervolgens een weg banen door ernstig vervuilde smalle straatjes met overal vuilnis, urinestank, zeer opdringerige bedelaars, koeienstront, koeien en honden. 

Onder: En dan blijkt weer iets van de ondoorgrondelijke aard en cultuur van de India-er, want midden in deze poel van smerigheid verkoopt men in een stalletje deze mierzoete bling bling fotolijstjes.

Onder: Dan komen we aan achter de lokatie waar de lijkverbranding plaatsvindt. Overal ligt hier hout opgestapeld voor de brandstapels.

Onder: Intussen nadert een stoet schreeuwende en kabaal makende mannen, voorafgegaan door harde trommels, met in hun midden een overledene – in geel folie met oranje bloemen gehuld, – op een draagbaar liggend, de crematieplaats aan de Ganges, ook wel de “Burning Ghats” genoemd. Elke dode in India moet binnen 24 uur na de dood gecremeerd worden, er is dus haast geboden. 

 

Lijkverbranding; een bizar schouwspel zonder emotie

Hieronder een panorama van de crematieplaats, waar alleen mannen komen. Het lijk van hierboven wordt op de trappen naast een ander lijk neer gelegd – zie foto rechts naast het midden – Er wordt dan voor elk lijk een brandstapel klaargemaakt. Eerst wordt de draagbaar met stoffelijk overschot door een paar mannen in het water van de Ganges gedompeld. Daarna wordt de oudste zoon van de dode ter plekke kaal geschoren, waarna hij wat Ganges water in de mond van de dode op de baar giet. We konden dit vanaf een paar meter allemaal live meemaken.

Onder: Dan worden alle versieringen van de draagbaar verwijderd, wordt het lijk op de brandstapel gelegd, en wordt het vuur aangestoken. Het vreemdste, naast dit voor ons toch al zo bizarre schouwspel is, dat er geen enkele vorm van emotie te zien is. Na zo’n 3 a 4 uur worden de asresten verzameld en in het water gegooid( rechts naast de zwarte boot). Daar zeven enkele in het water staande crematie medewerkers de asresten op de aanwezigheid van goudresten van kiezen, tanden of ringen; de rest wordt op de hoop as rechts naast hen geworpen.

De hele tijd dat we hier naar stonden te kijken bekroop ons het het waanzinnige gevoel naar een ouderwetse spektakel film van “Ben Hur”  of de “Tien Geboden”,  met honderden bont uitgedoste figuranten te kijken, op een mega-groot filmdoek. Er heerst een bijna onwerkelijke stilte. Iedereen doet onbewogen zijn ding en lijkt door een regisseur ge-instrueerd te zijn    

Onder: Op de brandstapel is zojuist een nieuw lijk ontvlamd. Rechts liggen nog twee doden op hun draagbaren omwikkeld met oranje folie en bloemen op de trappen, en zien we overal de verwijderde resten van de versieringen van de vorige verbrande lijken. Links beneden is de hoop reeds gezeefde asresten te zien. Koeien en honden lopen dwars door dit voor ons bizarre tafereel heen. Volgens de Indiase gids waar wij s’ middags mee op pad waren, zochten de honden – zie de zwarte hond onder in het midden van de onderstaande foto- , in de resten naar overgebleven botjes. Als de crematie compleet is wordt het enige bot dat niet verbrandt, het heiligenbeen, met een grote tang uit de brandresten gevist en door de oudste zoon opgepakt en in het water van de Ganges geworpen. Ook dit konden live vanuit een bootje er juist voor liggend, meemaken. Het is een sereen en waardig ritueel, en feitelijk natuurlijk niet veel anders dan onze crematie procedure.   

Onder: Nog geen twintig meter verderop dompelen vele Indiase pelgrims zichzelf in hetzelfde Ganges water onder voor een ritueel bad.

Onder: Wij stappen in ons bootje en worden roeiend in een half uur langs de Ghats naar het avondritueel gevaren om daar deze wonderlijke vertoning te zelf te beleven.

Onder: Duizenden pelgrims uit India maar ook uit de rest van de wereld komen naar deze plek om deel te nemen aan een ritueel waarbij een aantal geestelijken op een buhne met kandelaars en rookeffecten een soort act opvoert. Je weet niet waar je moet kijken, het is een waar spektakel. 

Onder: Wat een gekte, het is een drukte van jewelste; de heilige koeien blijken hier ook actief deel aan te nemen en kunnen zoals te zien zelfs trappen beklimmen. Geen mens slaat acht op deze beesten.

Onder: Staand voor dit reusachtige podium raak je onder de indruk van de exotische opvoering met daarbij zeer imposante geluidseffecten, en fel gekleurde en bont uitgedoste mensen. Wederom verbeeld je je af en toe in een bioscoop naar een spektakel film te zitten kijken. 

Onder: Om te bewijzen dat we er echt waren

Onder: Hier krijgen allerlei mensen die er om vragen een bord rijst uit een tempel op de Ghats; ook de koe die naar het deurtje liep kreeg een bordje rijst

Onder: In de Ganges liggen honderden bootjes met toekijkende pelgrims, die speciaal voor dit ritueel naar Varanasi zijn gekomen

Onder: De volgende morgen gaan we weer terug naar de Ghats, om nu een en ander bij sunrise te zien; in de straten van Varanasi liggen dan nog overal bedelaars op straat te slapen, de bedelaar op onderstaande foto houdt- zo lijkt het- zijn krukken vast tijdens zijn slaap onder de dekens.

Onder: Op de Ghats wemelt het van de bedelaars.

Onder: Weer bekruipt ons het gevoel op de set van een soort Ben Hur film terecht gekomen te zijn.

Onder: Het lijkt net alsof de bezoekers als een door een magneet naar het “heilige water” van de Ganges getrokken worden, en er in trance van raken, let eens op de gelaatsuitdrukking van deze pelgrims; onze Indiase gids dronk het Ganges water zelfs vanuit zijn handen.

Onder: Het is nog vroeg en vrij koud, maar het deert niemand iets

Onder: dan varen we naar het midden van de rivier; aan de ander kant komt de zon op; een bijzonder en sereen moment

Onder: De meeste Indiase mensen kopen op de Ghats een bloemetje met ’n waxine lichtje dat op de Ganges kan drijven. Midden op de rivier wordt dit ontstoken en te water gelaten, voor velen een plechtig moment. Ook onze groep liet een lichtje drijven

Onder: Vaders gaan met hun jonge kinderen kopje onder.

Onder: Wat een onvoorstelbaar circus is dit; en zo verzekerde ons onze gids, dit wordt absoluut niet voor de toeristen opgevoerd het is een plechtig ritueel dat bij het volk hoort, en dat iedereen heel serieus neemt. En dan te bedenken dat dit elke dag plaatsvindt.

Onder: Deze vrouw had zichzelf net 5 keer in de koude rivier ondergedompeld; ze leek geheel in trance…

Onder: Op sommige plaatsen langs de Ganges zijn “washboys” actief. Tegen een kleine vergoeding wassen en drogen zij je kleding. Het wassen doen ze door de natte kleding hard op een steen te slaan, en dat gaat er lang en ruig aan toe.