ALLEREERST, ZITTEND NAAST EEN CAMBODJAANSE KERSTBOOM:

Vreemd kerstgevoel

Het is toch een beetje een alternatieve Kerst voor ons dit jaar, zonder de kerstetalages, kou, regen, hagel of sneeuw. En….zonder de oliebollen uit het kraampje bij ons thuis op het Europaplein. Op het platteland merk je hier in Cambodja helemaal niets van Kerst, en slechts hier en daar in de steden Siem Reap en Phnom Penh zie je voor de grotere internationale hotels, om de buitenlandse gasten te plezieren, een arreslee voor de deur staan, met een daarop een in het bekende dikke rood-witte kerstpak gestoken kerstman. Wat zal ie zweten de brave borst met dat dikke pak in die hitte van overdag nu soms wel 35 graden. En ook s’ avonds koelt het hier bijna niet meer af. Wij varen morgen over de Mekong River naar het Vietnamese Chau Doc net over de Cambodjaans/Vietnamese grens om in een super deluxe hotel het Kerstdiner te gebruiken. Vandaag zijn we nog in Cambodja.

Onder: Een kerstgewoonte die we wel in ere hebben gehouden was een bezoek aan de kapper vanmorgen (vrijdagmorgen). Een hele bijzondere ervaring hier in Phnom Penh. Het “knippen” bestond uit massage van de nek, schouders en delen van het hoofd, toen kwam het knippen en daarna de wasserij – rechtsonder – dit wassen duurde ongeveer 25 minuten; we lagen daarbij met een leren band om de nek vastgebonden in een soort “bevallingsstoel”. Daarna werd er nog uitgebreid geföhnd. Het hele programma duurde ongeveer een uur. Even ter info: de kosten bedroegen voor twee personen samen 8 US dollar = 6 euro inclusief een flesje mineraal water voor beiden.  

In Cambodja

Een land 2,5 keer zo groot als de Benelux, met 14 miljoen inwoners waarvan er in de steden Siem Reap 1 miljoen, en hoofdstad Phnom Penh 2 miljoen –    , wonen; het is financieel voornamelijk afhankelijk van kredieten en donaties van rijke landen; tot 1960 was Cambodja een van de belangrijkste rijstexporteurs van de wereld, maar na de grootste catastrofe die het land ooit getroffen heeft, het schrikbewind van Pol Pot, – om landbouwcommunisme door te drukken, daarover later meer – raakte Cambodja compleet in verval, en werd een van de hulp behoevendste landen ter wereld.

De gemiddelde Cambodjaan verdient per jaar slechts een paar honderd US dollar. Er is een slechte infrastructuur en geen trein verbindingen. De bevolking van Cambodja is voor bijna 80 % analfabeet. Net als in Laos is het verschil in leefomstandigheden tussen de steden en het platteland groot. Zo’n 80 % van de bevolking woont net als in Laos in zeer primitieve omstandigheden in bamboe,- en/of paalhutten in kampongdorpjes langs de snelwegen. Met onze gids trokken we afgelopen week vanuit Siem Reap het platteland op.

Onder: Eerst nog deze twee onderstaande foto’s van de door de jungle bijna geheel overwoekerde en “teruggevorderde” Ta Prohm tempel bij Siem Reap. De natuur op zijn sterkst.

Onder: Alsof het een goed geslaagde decoratie is in het Sprookjesbos in de Efteling. Maar het is echt, en allemaal te zien op het Ta Pram tempelcomplex bij Siem Reap. Ik vraag me af of ze deze “natuurkunst nu zijn gang laten gaan, of toch de tempel nog proberen te redden uit handen van de gulzige boomwortels.

Naar het platteland in de omgeving van Siem Reap in Cambodja

Onder: Door onze gids werden we samen met nog twee andere Nederlandse toeristen, de fam Broersma uit Heemskerk, van ons hotel op gehaald voor een countryride op de fiets en per ossenwagen in de omgeving van zijn ouderlijk huis, waar hij ons met het oog op de fooi, eerst kennis liet maken met zijn  dochtertje. In zijn kampongdorpje zagen we de illegale goedkope bromfiets meng olie in whiskey flessen – kinderen drinken geen whiskey dus kunnen ze niet in de war raken – Een voor ons hilarisch moment ontstond toen de fam Broersma – ex scheepvaart kapitein uit Heemskerk – aangaf niet op de fiets te willen. Er kwamen toen namelijk twee vriendjes van de gids elk op een gammel brommertje aan sjezen; de toch al wat oudere Broersma’s werden geacht hierbij achterop te springen. Als dat maar goed gaat…Linksonder staat de ex kapitein zijn vrouw nog te fotograferen, maar weldra zou hij (78) ook achterop springen. Petje af hoor… Er is nog hoop vrienden!

Onder: Wederom maakten we een fietstocht door een voor ons nieuw gebied. Het platteland van Cambodja. Boeiend.

Onder; We kwamen bij een krokodillenfarm, waar de zes jaar oude beesten worden geslacht voor de leerindustrie, langs een whiskey stokerij en linksonder zagen we het dikste varken van Cambodja. Het is van de monniken en mag niet geslacht worden.

Onder: Rijstvelden, met overal grote aantallen mensen die er in werken, een beeld  dat wij bij ons niet meer kennen.

Onder; Rijstvelden, gefotografeerd vanuit de luchtballon bij Angkor Wat. Zo is goed te zien wat voor een enorme arbeidsintensieve klus het is om die rijstvelden aan te leggen en te onderhouden.

Onder: Een huisje ergens midden in het land, ik vroeg de vrolijk lachende bewoonster om het even van binnen te mogen bekijken. Linksonder de living, met zakken vol rijst. Rechtsonder de keuken.

Onder: Net zoals in Laos zie je ook hier in Cambodja dit soort huisjes overal. Zo’n 80 % van de bevolking woont op deze wijze…

Onder: We kwamen langs een schooltje, waar de jeugd van het dorp naar toe gaat ( zou moeten gaan) Rechtsonder de drinkwatervoorziening. Een kind dat wil drinken moet eerst pompen, vervolgens het bekertje water in een van de filters onder het deksel legen, en daarna het gefilterde water onder het tuitje weer opvangen.

Onder: En toen moesten we er aan geloven. De plattelandsrit werd vervolgd in het meest gebruikte vervoersmiddel hier: de ossenwagen, en dat viel niet mee vrienden. De wegen zijn hier niet zoals bij ons namelijk.

Onder: Voor de lunch reden per ossenwagen naar de woning van de ouders van onze gids. Linksboven het huisje, rechtsboven de keuken, met links beneden onze mede passagiere die de bereiding op hygiëne checkt, en het resultaat.

Onder: En daar zitten we dan op de grond ( 275 jaar bij elkaar) met mevr. en mr Broersma (78) uit Nederland. We eten hier de door onze gids in de keuken van zijn ouders bereidde maaltijd. Het was even wennen voor de spieren, maar het eten was lekker!

Met boot naar Floating Village (drijvend dorp)

Onder; We hadden al eerder zo’n drijvend dorp gezien in het Vietnamese Halong Bay, maar hier in een straal van 25 km rondom Siem reap bevinden zich er ook zo’n stuk of 10. We bezochten er een waarbij het volgens onze gids pas sinds kort is toegestaan om er met toeristen langs te varen, en keken echt onze ogen uit; er is echt nergens een vaste verbinding met de wal, al het vervoer geschiedt met hele kleine bootjes. De kinderen moeten genoegen nemen met een paar vierkante meter speelruimte. Om gek van te worden.

Onder; Het hele leven van deze extreem arme mensen speelt zich af in dit soort ruimtes. Sommige huisjes hebben dan binnen ook nog een groente tuintje. De meesten mannen vissen s’ nachts om een 5 a 6 dollar per dag te kunnen verdienen. De verse vis wordt elke dag met een bootje naar de markten in Siem Reap gevaren.

Onder; Er zijn meer jonge jongens dan meiden in het drijvende dorp. De meiden zien het hier vaak niet meer zitten, en gaan naar de stad om te werken in restaurants etc. Als ze mooi zijn – aldus onze gids – worden ze daar door jongens opgepikt, maar de vissers jongens uit het dorp hebben die kans niet. Ze kunnen alleen weg door Engels of iets anders te te gaan studeren, maar daar hebben ze geen geld voor. Bovendien zijn ze bijna allemaal analfabeet: kansloos dus! Dat dit meisje nog niet naar de stad is vertrokken zullen de achtergebleven jongens vast niet erg vinden.

Onder: Niet alleen tuintjes , maar ook varkens worden er in de drijvende huisjes op na gehouden.Let eens op de moeder en haar kind. Je wiegje zal er maar gestaan hebben.

Onder: Een pijnlijk moment voor het kind op de foto, maar ook voor ons. Het kind wordt door de moeder vrij heftig met een bamboestengel geslagen. Mevr Broersma , naast ons begon naar het mens te schreeuwen.

Onder: Dat schreeuwen haalde weinig uit; het kind ging natuurlijk vreselijk te keer, maar de moeder wist van geen ophouden

Onder: Even later zagen we de moeder met een ander kind het huisje verlaten.

Onder: Kinderen uit de Floating Village halen elkaar met een bootje op om naar de drijvende school te gaan, sommigen hebben hun huiswerk nog niet af, zo te zien.

Onder: De drijvende school die door een internationale charitatieve instelling wordt gesponsord. Als door het zakkende of stijgende water het dorp zich moet verplaatsen, zo’n 3 a 4 keer per jaar, trekken ze de school mee.

Onder: Het leven in een Floating Village heeft ook voordelen. De WC is wel wat ruimer en beter geventileerd dan de onze, en je kan het hele proces in een grote spiegel gadeslaan.

Onder: Onze gids, die enkele families in dit dorp zei te kennen, vertelde dat hier een gezin met 4 kinderen in woont. We kunnen het bijna niet geloven, maar het is echt zo.

Onder: Terwijl in het linkse huisje de hele familie zit te kaarten, komt de parlevinker – in het bootje met parasol -, langs.

Onder: Een paar straten vanaf ons hotel bezochten een show met muziek en Cambodjaanse dans, en daarbij werd een gratis diner aangeboden. Bij nader inzien was het meer een etentje met een gratis show. Maar wel heel leuk allemaal. Let eens op de vingertjes van dit danseresje. Zijn die nou voor dit doel gebroken of kan zo’n afwijking door training bewerkstelligd worden?

Onder: Hier werd al dansend uitgebeeld hoe de Cambodjaanse vissers de vissersmeisjes het hof maken. Dat komt ons wel bekend voor.

Onder: Als dit niet mooi is.

Phnom Peng met 2 miljoen inwoners de hoofdstad van Cambodja

Onder: De boulevard langs de rivier, met daaraan gelegen (rechts) de Foreign Correspondents Club Cambodia afgekort FCCC. De bar waar tijdens de Vietnam oorlog alle buitenlandse verslaggevers elkaar opzochten en veel van hun nieuwsreportages maakten.

Onder: Vanuit het achterraam van deze FCCC is bij sunset dit silhout van het Royal Palace te zien.

Onder: Lopend van het FCCC naar het hotel merk je dat er heel weinig straatverlichting is in Phnom Pengh dit is een tijdopname van het Royal Palace dat eigenlijk s’ avonds bijna geheel in het duister gehuld is.

Onder: Ook hier de bijzondere transporten op de brommer. Bij ons zou je er toch bijna de gevangenis voor in draaien.

Onder: Met de Tuk Tuk bezochten we onder leiding van onze gids het Royal Palace, een lust voor het oog. Nog geen tweehonderd meter van een sloppenwijk, dat wel.

Onder: Het is hier echt alleen maar goud dat blinkt !

Killing Fields, waar 2 miljoen Cambodjanen door Pol Pot en Rode Khmer werden afgeslacht

Toen op 17 april 1975, na 5 jaar oorlog voeren met het leger van de door de Amerikanen en de Chinezen gesteunde generaal Lon Nol, de Rode Khmer troepen van Pol Pot de hoofdstad Phnom Penh binnen marcheerden, stonden veel inwoners ze toe te juichen. Maar die pret was snel voorbij toen nog geen 48 uur later Pol Pot iedereen beval onmiddellijk de stad – door hem als een bolwerk van Lon Nol beschouwd, –  te verlaten en lopend naar het platteland te vertrekken, om daar te werken in de rijstvelden. Phnom Peng werd een grauwe spookstad, leeg en verlaten, kapot geschoten en anderszins vernield en overwoekerd door bomen en andere begroeiing.Om de communistische grondgedachte “iedereen gelijk” in de praktijk te brengen, besloot Pol Pot het hele bovenkader, de intellectuelen, zoals doktoren, rechters, leraren, ingenieurs, apothekers, advocaten, welgestelden en en later ook opstandige Khmer soldaten en gewone burgers uit het hele land te vermoorden. Ze werden in gevangenissen ondervraagd en gefolterd, op de meest gruwelijke wijze afgeslacht op ruim 350 massagraven, Killing Fields genaamd, die de slachtoffers eerst zelf moesten uitspitten. Na drie jaar, 8 maanden en 20 dagen kwam er een einde aan de Pol Pot nachtmerrie, toen de Vietnamezen het land binnenvielen. Niets was meer hetzelfde; wegen en rijstvelden, fabrieken en alle machines en auto’s waren verwoest, 2 miljoen Cambodjanen vermoord, en er was geen kader meer om het land op te bouwen. zo hadden slechts 19 artsen de slachting overleefd.

Onder: De gevangenissen werden door Pol Pot aangeduid met nummers. Berucht is onderstaande S 21 in een verlaten schoolgebouw in Phnom Penh. De gruwelen die hier werden uitgehaald met onschuldige medemensen zijn onbeschrijflijk. Links boven een v/d schoolgebouwen, met rechts daarvan een van de cellen. Het vierkante doosje was de WC. Rechtsonder wordt een man ondervraagd, als hij niet zegt wat ze willen, wordt ie met z’n kop in een ketel geduwd waar ze de net de WC doosjes in geleegd hebben.Linksonder wordt een vrouw met een nijptang van een van haar tepels ontdaan, waarna er schorpioenen op de wond worden losgelaten. De originele werktuigen staan hier opgesteld. Je gelooft je eigen ogen soms niet !

Onder: Alle gevangenen uit S21 – van hierboven – worden wekelijks geblinddoekt naar een 17 km ten westen van Phnom Penh liggend verlaten jungle terrein gebracht, waar ze worden doodgeslagen met zware bamboestokken of worden onthoofd. Baby’s werden met hun hoofd tegen een boom geslagen -rechtsonder – en samen met de moeders in een kuil ernaast gesmeten. Linksboven een paar van de tientallen door de slachtoffers zelf gegraven kuilen waar ze dan later dood in neer werden geslagen. Rechtsboven een paar van de 17.000 schedels van slachtoffers die hier in dit massagraf liggen. Linksonder is de bodem waar we overheen liepen bezaaid met stukjes van botten en kledingstukken van slachtoffers. Het wordt regelmatig opgeruimd , maar na zware regenbuien komen er weer nieuwe stukken bot en kleding bloot te liggen. Als je dit allemaal gezien hebt ga je muisstil naar je hotel terug.