Na het schrijven van onderstaande journaalbijdrage werd ik door iemand op de volgende website gewezen: http://nlpop.blog.nl/hitlijsten/2007/11/06/een-hit-scoren-doe-je-zo-6-extraatjes Als je dat zo leest mag je toch wel stellen dat hits vandaag de dag niets meer met populaire liedjes van doen hebben.
In de Telegraaf van gisteren werd melding gemaakt van manipulatie van de single hitparade. De betreffende journalist noemde in dit verband zelfs de laatste nr1 hit van Gerard Joling, die zomaar tot 4 keer aan toe terug kwam op de felbegeerde hoogste positie. De laatste tijd komt elke maand wel een single op nr 1 binnen, terwijl dit vroeger wereldnieuws was. Hoe komt dit ? Het is makkelijker te verklaren dan iedereen denkt. Op de de website van ene Thom Visser: http://de-megaman.blogspot.com/2007/08/een-nummer-n-hit-is-te-koop.html legt deze mijnheer fijntjes uit hoe dmv het plegen van downloads “een nr 1 hit te koop is”.
Er is natuurlijk altijd al van alles door platenmaatschappijen/artiesten gedaan om de samenstellers van de hitparade een oor aan te naaien, zoals op correcte wijze wordt weergegeven in het artikel op bovenstaande website. Met marginaal succes durf ik te zeggen. De laatste jaren echter, is het voor artiesten wel heel makkelijk om het rad van fortuin naar de eigen hand te zetten. Toen Jan Keizer, Jack Veerman en ik, in 1997 de toen nog volkomen onbekende Jantje Smit lanceerden met de single: “Ik zing dit lied voor jou alleen” was dat de eerste keer dat een Nederlands act op nr 1 binnenkwam in de gezaghebbende Top 40. De hele Nederlandse muziekscene stond op zijn kop. Alle TV Journaals maakten er melding van, en de Volendamse dijk wemelde van de radio en TV crews. Er waren toen maar liefst 25.000 verkochte singles binnen een week voor nodig om dit unieke record te vestigen. Dit soort krakers was uitzonderlijk, vandaar alle commotie. Een nr 1 hit was toen echt een spontaan immens verkoopsucces. Het was in die tijd gewoonweg onbegonnen werk en niet lonend om de markt te manipuleren. Maar dat is nu anders; van niks op 1 is nu schering en inslag!
Tegenwoordig fiets je bij een verkoop van 1000 singletjes per week al met losse handen de Top 3 in. Daarmee komt ook voor de mindere Goden het “hitwalhalla” en de hoogste positie in zicht. Deze piepkleine markt is namelijk makkelijk te beïnvloeden. Het kost een paar centen maar dan “ben” je ook wat. Kwaliteitsartiesten van het kaliber Rob de Nijs etc. kunnen het ook wel zonder, maar het zijn vooral de “hitparade-gevoelige” zangers en zangeressen die 2 a 3 keer per avond uitrukken om met een playback tape op allerlei feesten de bekende Nederlander uit te hangen, die veel baat hebben bij een hitnotering en alle promotie die daar van uit gaat.. “Je bent net zo veel waard als je laatste hit” is een veelgehoord credo in die kringen. Voor deze megaverdieners is bijvoorbeeld 200 optredens x gage van € 5000,- = 1 miljoen euro per jaar, de gewoonste zaak van de wereld. Met deze substantiële inkomens kunnen zij zich al dan niet samen met hun platenmaatschappij makkelijk permitteren een netwerkje van medewerkers aan te leggen dat een paar honderd singles op verschillende lokaties inkoopt, of via verschillende pc’s een paar honderd downloads pleegt om de hitnotering dus marktwaarde van de artiest daarmee op te vijzelen. Ik ken maatschappijen en artiesten die zich daaraan schuldig maakten, en dat misschien nog doen.
Ook rondom BZN zijn dergelijke acties wel eens ter sprake gekomen. Wij hebben aan deze praktijken gelukkig nooit meegedaan. Daar zweer ik op. Wij verkochten toch wel, en waren er te kneuterig voor. De promotie afdeling van onze platenmaatschappij beperkte zich tot het conservatieve “hypen” wat iedereen deed, en nog doet. Net zo min als dat het voorkwam bij ander goedverkopende acts, die wij in de loop der jaren hebben gekend. Het waren vaak de mindere Goden, uit het “C circus” zoals wij dat noemden, die plotseling omhoog schoten, waar geen zuivere koffie geschonken werd..
Iets soortgelijks deed zich voor bij uitverkochte Ahoy concerten van artiesten uit hetzelfde genre. De marktwaarde van een artiest schiet als een komeet omhoog als hij Ahoy “uitverkoopt”. Vooral omdat dit voor Nederlandse begrippen toch wel zwaarwegende wapenfeit gebruikt werd om met veel heisa en tamtam het Nederlandse publiek in de waan te brengen dat deze artiest zich tussen de groten mocht rekenen. Op zich niets mis mee, ware het niet dat in werkelijkheid vaak zo was dat de artiest Ahoy afhuurde en de kaartjes voor dumpprijzen aan grote bedrijven weggaf, die er vervolgens hun klanten mee paaiden. Op deze wijze werd er door niemand wat verdiend, was het eigenlijk geen verdienste van de artiest dat Ahoy vol zat, en moest deze er vaak nog behoorlijk op toe leggen. Maar dat verlies werd later in het schnabbelcircuit weer dubbel en dwars terug gepakt. Immers, de artiest had Ahoy uitverkocht, en daarmee een A-status veroverd. Hiermee steeg zijn gage van 1500 naar 4500 euro per 25 minuten play back arbeid.
Met BZN hebben we zo’n kleine 20 keer in Ahoy gestaan, gewoon, zonder tamtam. Het was voor ons gewoon een optreden net als alle andere. Het viel ons altijd op dat anderen zo’n publicitaire ophef van hun Ahoy concerten maakten, terwijl wij er nooit over repten. Ik weet nog dat ons management in de begintijd een keer overwoog om voor een Ahoy optreden het voetbalelftal van FC Volendam op de voorste rijen uit te nodigen. Een van de ex/leden van BZN riep daarop verbolgen: “Laat ze zelf maar een kaartje kopen, ze verdienen toch geld genoeg” Hij meende het echt ! Je kan het kneuterigheid of amateurisme noemen, maar het was in elk geval oprecht. Bij BZN geen VIPS op de voorste rijen, maar de fans. Geen gefakede nep nr1 noteringen, maar echte hits die massaal door het publiek gekocht en meegezongen werden. BZN was puur, in alles, er zat geen grammetje plastic of oneerlijkheid aan. Het publiek heeft dat door. Misschien dat wij het daarom wel zo ver geschopt hebben.